Psikolojiye Giriş: Sigmund Freud'un Psikoseksüel Gelişim Kuramı Gizil Dönem Nedir?

ERDO

Psikolojiye Giriş: Sigmund Freud'un Psikoseksüel Gelişim Kuramı Gizil Dönem Nedir?

Sigmund Freud'un Freudyen Ego “Psikolojisinde Psikoseksüel Gelişim Kuramı”, psikanalitik cinsel dürtü teorisinin merkezi bir unsurudur. Freud, kişiliğin, çocuktan zevk arayan enerjilerin belirli erojen alanlara odaklandığı bir dizi çocukluk evresi boyunca geliştiğine inanıyordu. Erojen bir bölge, vücudun stimülasyona özellikle duyarlı bir alanı olarak karakterize edilir. Beş psikoseksüel aşama “Oral” (0-1.5 Yaş), “Anal” (1.5-3 Yaş), “Fallik” (3-6 Yaş), “Gizil” (6-12 Yaş) ve “Genital” (12 Yaş) olarak adlandırılır. Psikoseksüel Gelişim Kuramında her aşamayla ilişkili erojen bölge bir zevk kaynağı olarak hizmet eder. Herhangi bir aşamada tatminsiz olmak, fiksasyona neden olabilir. Öte yandan, tatmin olmak sağlıklı bir kişilikle sonuçlanabilir. Sigmund Freud, çocuğun psikoseksüel gelişim aşamalarından herhangi birinde hayal kırıklığı yaşaması durumunda, yetişkinliğe kadar devam edecek bir nevroz, işlevsel bir zihinsel bozukluk olarak devam edecek bir kaygı yaşayacağını öne sürdü. Psikanalitik yaklaşıma göre kişiliğin ve kişiliğe bağlı olarak davranışların oluşumunda içgüdüsel yapıların yanı sıra çeşitli gelişim dönemlerindeki tatminleri de önemlidir. Freudyen anlamda davranışların temelinde cinsel dürtüler öne çıktığı için bu dönemlere “Psikoseksüel Gelişim Dönemleri” adı verilir. Kişiliğin olmazsa olmazlarından ego ve süperegonun oluşumu psikoseksüel dönemlerde meydana geldiği için insan kişiliğinin temellenmesinde bu dönemlerin etkisi çok önemlidir.

GİZİL DÖNEM (6-12 YAŞ): Psikoseksüel Gelişim Döneminin dördüncü aşaması, altı yaşından ergenliğe kadar uzanan gecikme aşamasıdır, burada çocuk psikolojik ve cinsel gelişimin önceki üç aşamasında geliştirdikleri karakter alışkanlıklarını pekiştirir. Çocuk Oidipal çatışmayı başarılı bir şekilde çözmüş olsun ya da olmasın, çocuğun içgüdüsel dürtüleri ego tarafından erişilemez, çünkü savunma mekanizmaları fallik aşamada onları bastırmıştır. Bu nedenle, söz konusu dürtüler gizil olduğundan ve tatmin geciktiğinden – önceki oral, anal ve fallik aşamalardan farklı olarak çocuk, libidinal dürtüleri okul, arkadaşlık, hobiler vb. gibi dışsal faaliyetlere yönlendiren ikincil süreç düşüncesinden hazzı almalıdır. Gizil aşamada ortaya çıkan herhangi bir nevroz, ya Oedipus çatışmasının yetersiz çözümünden ya da egonun enerjilerini sosyal olarak kabul edilebilir faaliyetlere yönlendirmedeki başarısızlığından kaynaklanabilir. Psikologlardan bazılarına göre bu dönem aynı zamanda Psikoseksüel Gelişim Dönemi olarak kabul edilmemektedir. Bu dönemde çünkü kişinin cinsel dürtüleri azalır ve mevcut enerji çevreyi araştırma, oyun oynama, spor yapma, arkadaşlık, sosyal ilişkileri geliştirme yönünde olmaktadır. İçgüdüsel cinsel dürtülerin az olmasına karşın bir önceki dönemin bastırılmış yaşantıları sonraki yıllarda kişilik gelişimini etkilemektedir.

KAYNAK: PSİKOLOJİ TARİHİ